အရဟံ
ကိေလသာကင္းစင္ေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား၊
ဆိတ္ကြယ္ရာအရပ္၌ပင္ မေကာင္းမႈကိုျပဳေတာ္မမူေသာျမတ္စြာဘုရား၊
လူမင္း၊နတ္မင္း၊ျဗဟၼာမင္းႏွင့္တကြလူ၊နတ္၊ျဗဟၼာ၊သတၱ၀ါအားလံုးတို႔`၏ ပူေဇာ္အထူးကိုခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာျမတ္စြာဘုရား။
သမၼာသမၼဳေဒါၶ
သိစရာအားလံုးတို႔ကို အမွန္အတိုင္း ကိုယ္ပိုင္ညဏ္ျဖင့္သိေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
၀ိဇၨာစရဏသမၼေႏၷာ
အသိညဏ္ေရာ၊ အက်င့္ပါျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
(၀ိဇၨာသံုးပါး၊ ၀ိဇၨာရွစ္ပါး၊ စရဏတစ္ဆယ့္ငါးပါးႏွင့္ျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား)
သုဂေတာ
ေကာင္းေသာစကားကိုဆိုေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊
(မွန္ကန္၍အက်ိဳးရွိေသာစကားကို ဆိုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား)
ေကာင္းေသာနိဗၺာသို႔ၾကြေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
ေလာက၀ိဒူ
ေလာကသံုးပါးကို သိေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
(သတၱေလာက၊ ၾသကာသေလာက၊ သခၤါရေလာက ဟုဆိုအပ္ေသာ ေလာကသံုးပါးကို သိေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား)
သတၱေလာက----------ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားက ေလာကသံုးပါး အေၾကာင္းမ်ားကို ထင္ရွားစြာ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မမူခင္ကဆိုရင္ သက္ရွိသတၱ၀ါဆိုတာ လူနဲ႕ တိရိစာၦန္ေလာက္ပဲရွိတယ္ လို႕ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူျပီး ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လူနဲ႕ တိရစာၦန္ တို႕သာမက ငရဲသတၱ၀ါ၊ ျပိတၱာမ်ား၊ နတ္ျဗဟၼာမ်ားလဲ ရွိၾကေသးေၾကာင္း သိရွိၾကရပါေတာ့တယ္။
ၾသကာသေလာက------------သက္ရွိသက္မဲ့ေတြရဲ႕ တည္ရာမွီရာျဖစ္တဲ့ ကမၻာေလာကၾကီးကို “ၾသကာသေလာက”လို႕ေခၚပါတယ္။ ဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မမူခင္က ဆိုရင္ မ်က္ျမင္ ကမၻာေလာကေလာက္သာ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မူျပီး ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပတဲ့ အတြက္ ကၽြႏု္ပ္တို႕ ကမၻာေလာကကဲ့သို႕ သက္ရွိသတၱ၀ါေတြနဲ႕ တကြျဖစ္တဲ့ ကမၻာေလာကေတြဟာ မေရမတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ပင္ရွိ ၾကေသးေၾကာင္းသိျမင္ခြင့္ရရွိၾကရပါေတာ့တယ္။
သခါၤရေလာက-------------ဘုရားရွင္မပြင့္ေပၚခင္ကဆိုရင္ သက္ရွိသတၱ၀ါေတြကို အတၱ(အသက္ေကာင္)လို႕ထင္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ငါ၊ သူတစ္ပါးေတြရယ္လို႕ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။ သက္မဲ့အရာ၀တၳဳေတြကိုလဲ အေကာင္အထည္ အတံုးအခဲရယ္လို႕ ထင္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ဗုဒၶဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူျပီး ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သက္ရွိသတၱ၀ါဆိုတာ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ေပါင္းစပ္ေနတဲ့ နာမ္ႏွင့္ ရုပ္ေတြသာျဖစ္တယ္။ သက္မဲ့ျဖစ္ၾကတဲ့ ေတာ၊ ေတာင္၊ ေရ၊ ေျမ၊ ၀တၳဳ ပစၥည္းေတြဟာလဲ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ဆက္ကာဆက္ကာ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ရုပ္ကလာပ္ အမႈန္႕ေတြသာ ျဖစ္ၾကတယ္။ အတၱမရွိ၊ သူမရွိ၊ ငါမရွိတဲ့ သခါၤရေလာက အစစ္အမွန္သာ ျဖစ္တယ္လို႕ သိျမင္ႏိုင္ခြင့္ရရွိၾကပါေတာ့တယ္။
အႏုတၱေရာပူရိသဒမၼသာရထိ
ဆံုးမထိုက္ေသာသတၱ၀ါတို႔ကို အတုမရွိ ဆံုးမေတာ္မူတတ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
သတၱေဒ၀မႏုႆာနံ
နတ္လူတို႔၏ ဆရာတစ္ဆူျဖစ္ေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား
(နတ္လူတို႔အား ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း ညႊန္ျပေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား)
ဗုေဒါၶ
သတၱေလးပါးကို ကိုယ္တိုင္လည္းသိေတာ္မူ၊ သူတစ္ပါးတို႔ ကိုလည္း သိေအာင္ ေဟာေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
(ဒုကၡသစၥာ၊ သမုဒယသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ)
ဘဂ၀ါ
ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါးႏွင့္ျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား
ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါး
၁။ ဣႆရိယဘုန္းေတာ္
မိမိစိတ္ကိုေရာ၊ တေလာကလံုးကိုပါအစိုးရေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား
၂။ ဓမၼဘုန္းေတာ္
မဂၤ၊ ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္တရားႏွင့္ျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
၃။` ယသဘုန္းေတာ္
မ်ားျပားေသာအျခံအရံ၊ ပ်ံ႕ႏွ႔ံေသာအေက်ာ္အေစာႏွင့္ ျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
၄။ သီရိဘုန္းေတာ္
အတုမရွိေသာ က်က္သေရေတာ္ႏွင့္ျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
၅။ ကာမဘုန္းေတာ္
လိုအင္ဆႏၵေတာင့္တမႈမွန္သမွ် ခဏခ်က္ခ်င္းျပည္႔၀ေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
၆။ ယတၱဘုန္းေတာ္
အတုမရွိေသာလံု႔လ၀ီရိယႏွင့္ျပည္႔စံုေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရား။
ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးရဲ႕ လိုရင္းအဓိပၸါယ္ေတြကို ျမန္မာလို သိထားသင့္ပါတယ္။ အလြတ္ရေအာင္ က်က္ထားျပီး အနည္းဆံုးတစ္ေန႕တစ္ေခါက္ ပါဠိလိုေရာ ျမန္မာလိုပါ ပြားမ်ားသြားမယ္ဆိုရင္ ေမ့မွာလည္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ အက်ိဳးလည္းအင္မတန္ၾကီးပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြအေနနဲ႕ျမန္မာလို ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာအေကာင္းဆံုးပါပဲ။ အဓိပါၸယ္ ရင္ထဲေရာက္တ ဲ့အတြက္ ဘုရား ကိုလည္း ပိုၾကည္ညိဳပါ တယ္။ ဓာတ္ေကာင္းေတြကိုလဲ ပိုကူးစက္ပါတယ္။ တန္ခိုးသတၱိလည္းပိုထက္ျမက္ပါတယ္။ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္တေယာက္အေနနဲ႕ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးရဲ႕အနက္အဓိပါၸယ္မ်ားကို သိေစ လိုတဲ့ အတြက္ ဒီဘေလာ့ပို႕စ္ေလးကိုေရးသားလိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ေရႊပါရမီေတာရ “အရွင္ဆႏၵာဓိက”၏ “လိုတရႏွလံုးသား” စာအုပ္မွကိုးကားသည္။
(ခင္မင္လွ်က္ နတ္ဆိုးေလး)
